Op het voormalig munitiedepot in Donderen onderzoeken we hoe onze cv’s en warme maaltijden in verband staan met de Koude Oorlog, hedendaagse politieke spanningen en aardbevingen.
Foto’s: Thomas Dolman
Op het voormalig munitiedepot in Donderen onderzoeken we hoe onze cv’s en warme maaltijden in verband staan met de Koude Oorlog, hedendaagse politieke spanningen en aardbevingen.
Foto’s: Thomas Dolman
Op Verwonderd Duin 2015 brengen we een grauwe abeel die met de zomerstorm is omgewaaid in één rechte lijn van zijn groeiplek naar het Wed. Deze voorstelling is speciaal gemaakt voor deze locatie: Nationaal Park Zuid-Kennemerland.
Foto’s: Karen Winnubst
The World Without Us
Lees meerDoor: Bernke Klein Zandvoort
Ik zal beginnen bij het begin. En dan bedoel ik ook echt het aller-beginste-begin. Naar dat ontzettend kleine, gloeiend hete beginpunt waaruit alles is ontstaan. U, ik en alle energie die er bestaat.
De dag zonder gister, las ik ergens. Stel je voor: ik kijk over mijn schouder terug de tijd in. Een fast back-ward waarmee alles wat nu is, naar links valt terug te lezen tot een beginpunt. Het oeratoom, en in dat oeratoom zat alle energie, alles wat er nu is en ooit zal zijn, met een oneindige dichtheid samengebald.
Als ik me daar een voorstelling van moet maken, zie ik een superdichte, hete massa, als een bol klei waar in plaats van de klei netjes terug te stoppen in de verschillende potjes, alle kleikleuren met elkaar vermengd zitten, zo stel ik het me voor. Of nee, wacht, nog beter: ik zie een afgesloten kamer waarbij de kier onder de deur met een gerolde handdoek is dichtgemaakt. Kasten, stoelen, schemerlampen en de bank staan op elkaar gestapeld, en alle tussenruimtes zijn met dekens gevuld. Daartussen zit ik zelf ook opgevouwen, zoals je dat kan, je lichaam tot een koffer inklappen. Knikkers vullen alle kleine restruimten en in plaats van lucht vullen knikkers dus ook mijn neus- en oorgaten, en tussen mijn vingers werden ordners en stapels papier geschoven en vooruit ook een telefoon, maar dan zonder bereik. En bij dit alles, werkt de verwarming van de kamer mee om de temperatuur tot immense hitte op te drijven.
Dat zou op een gegeven moment onhoudbaar zijn.
En dus kon het niet anders dan uit elkaar knallen.
Toen dat oeratoom uiteindelijk onder hoge druk en vooral heel veel hitte uit elkaar knalde, werd het materiaal in alle richtingen verstrooid. Al die schemerlampen en kasten en stoelen. Ruimte en tijd begonnen te ontstaan, want een explosie schept ruimte en scheppen kost tijd, alsof er een stopwatch begon te lopen en iemand heel langzaam z’n armen opende, na de Big Bang.
Ondertussen blijven die armen openen. Ook nu nog, terwijl ik dit vertel. Het heelal blijft uitdijen en koelt ondertussen af. Want toen de deur van de kamer openging, bleek er een heel huis om de hitte over te verdelen.
Het kan trouwens nooit een knal zijn geweest, die oerknal, hoorde ik laatst iemand zeggen, er was immers nog geen lucht om in trilling te brengen. Het was niets onmiddelijks, niet korts, alleen maar ruis, een langgerekt ‘sjjjjjjjjjjjjjjjjjjjjjjjjjjjjjjjjjjjjjjj’ (eventueel lont) is wat er heeft geklonken, een soort sissen in een te hete pan of een leeglopende ballon. Als je het zo bekijkt is alles dus met een soort van laatste ademhaling begonnen.
Een voorstelling over kantelpunten in ecosystemen en over kantelpunten in het menselijk denken. In samenwerking met Oerol en de Waddenacademie.
Eindregie: Wouter van Elderen
Audiotour voor Oorzaken Festival door het centrum van Amsterdam op zoek naar de Japanse Duizendknoop in het wild.
In een voormalig slachthuis in Antwerpen traceren we de reis van onze eiwitten: van sojavelden in Brazilië via Parmaham naar Zuid-Koreaanse marktkramen.
Voor festival De Tuinmus in de Tolhuistuin (Amsterdam), georganiseerd door de Mus, speelden we een voor de locatie op maat gemaakte versie van WALD.
In de jaren ‘50 van de 18e eeuw ondernam de Zweedse bioloog Carl Linnaeus de krachttoer om alle soorten van Europa in kaart te brengen. Zijn Species plantarum en Systema naturae gelden nog altijd als basis voor de manier waarop wij planten en dieren classificeren.
Planten en dieren die hier op het min of meer toevallige moment dat Linnaeus zijn taxonomie maakte gevestigd waren, worden beschouwd als inheemse soorten.Wat zich daarna hier vestigde (door toedoen van de mens) wordt een ‘exoot’ genoemd. Soorten die zich vervolgens heel snel verspreiden en een negatieve invloed op de biodiversiteit uitoefenen, worden ‘invasief’ genoemd. Vanwege Linnaeus heet de Japanse duizendknoop eigenlijk Fallopia japonica, de Reuzenberenklauw Heracleum mantegazzianum en de Waterwaaier Cabomba caroliniana.
Volgens de Europese regelgeving mogen invasieve exoten radicaal uitgeroeid worden. De gemeente Amsterdam trekt bijvoorbeeld 8 miljoen euro uit om van de Japanse duizendknoop af te komen. Maar bijna 200 jaar geleden werd die door botanisten van de Hortus in Leiden in de 19e eeuw juist met zorg geïmporteerd en gekweekt. Hij werd verspreid als geliefde sierplant voor in hofjes en naast gazonnen. Vanuit Nederland heeft de Japanse duizendknoop heel Europa bereikt en inmiddels is hij bijna niet meer te stoppen. Zijn kruipende wortelstokken, of rhizomen, zijn oersterk en kunnen een eindje verderop weer een hele nieuwe plant doen ontspruiten. Het woekerende wortelnetwerk is in staat om grote schade aan te richten aan funderingen, rioleringen en wegdek.
De Reuzenberenklauw komt uit de Kaukasus en aanraking van het blad kan leiden tot serieuze brandwonden. De Waterwaaier komt oorspronkelijk uit Amerika en verstopt met zijn explosieve groei regelmatig waterwegen. Dat leidt tot stremmingen en dure motorschade bij boten. Deze drie plantensoorten zijn samen met vele anderen nu aangeduid als ongewenste soorten en hebben een officieel exotenpaspoort in het Nederlands Soortenregister.
Collectief Walden is gefascineerd door het fenomeen van invasieve exoten. De terminologie op zich roept al vragen op over wat wij als ‘natuurlijk’ beschouwen. Zolang soorten ons bekoren en niet schaden, mogen zij deel uitmaken van onze natuurlijke omgeving. Het is ironisch dat invasieve exoten veelal door bewust toedoen van de mens worden geïntroduceerd.
Met RADIX toont Collectief Walden dat onze omgang met invasieve exoten eigenlijk tekenend is voor ons handelen als soort, de mens, op de planeet. We willen wel de lusten, maar niet de lasten van onze expansieve ambities. We willen de natuur naar hartelust exploiteren, maar niet blootgesteld worden aan de virussen die daarbij overspringen. We willen globaal vrij verkeer, maar alleen van dat wat ons bekoort. En een soort die we eerst koesterden, kunnen we plotseling ontmaskeren als schadelijk: dan valt hij uit de gratie.
het Parool 17/05/2019
Lees meerKaart van het voormalig munitiedepot Nieuw Balingen en een van de mogelijke speellocaties van HET VERBAND VAN ALLES MET ALLES in Drenthe.
Een choreografie voor een ontwortelde berk, een mimer en 12 katrollen, over de geworteldheid van de mens vanuit filosofisch en biologisch perspectief.
Audiotour voor Oorzaken Festival door het centrum van Amsterdam op zoek naar de Japanse Duizendknoop in het wild.
‘Wild’ spotten en een goed gesprek met Japanse duizendknoopthee.
Foto’s: Thomas Dolman
Three of the Earth’s natural reservoirs are: oil, ice and mineral earth.
Two of our economy’s fuels are: oil and greed.
A thought on what we have and what we hold.
Oil
Greed, once a sin. Monasteries, monks, prayer, the unseductive silence, the stony chill of churches without adjacent shopping streets. The simplicity of the evening bread. The simplicity of an unnamed cell that will be equally hospitable to the monk living in my room after me. A bed, a table. A crucifix above the door to remind me of the time I have left. – I am walking over the promenade. I am walking into a souvenir shop. I am walking out of a souvenir shop. Opening hours above the sliding doors remind me of the time I have left.
Soil
I do not possess my body. I do not possess my thoughts. I do not possess the duration of my life or its path. I do not possess my losses. I do not possess my happiness. I do not even possess the faculty of understanding why I am here or how I got here. I do not have anything in life. Yet I desire to have, I want to hold what’s dear and precious to me. To have more actually means: to have more to hold on to. To not have is to die a bit.
Ice
I do not possess my body. I do not possess my thoughts. I do not possess the duration of my life or its path. I do not possess my losses. I do not possess my happiness. I do not even possess the faculty of understanding why I am here or how I got here. I do not have anything in life. Yet I desire to have, I want to hold what’s dear and precious to me. To have more actually means: to have more to hold on to. To not have is to die a bit.
Door: Babeth Fonchie Fotchind
het leven is geen speelplaats, waar je experimenteert
met wat in het luchtledige zogenaamd
geen plek mag hebben. wie bepaalt wat waar
mag bestaan, wanneer iets is afgedaan.
de emaille koekenpan met beschadigde binnenkant,
een lepelsteel ligt verward in de wasbak
bedenkt of hij zichzelf nog importantie kan geven
als deurstopper. de scharnieren piepen, doen dat al
geruime tijd.
je steekt een sigaret op en breekt de dag doormidden,
op straat vinden kinderen een lieveheersbeestje
met gebroken vleugel. het leven is geen speelplaats, toch
wissel je geheimen uit alsof het flippo’s zijn. hoe duisterder
het verhaal, hoe groter de waarde van het rondje.
wat is existentie dan wel,
wroeten in geconcentreerde aarde, verpotten op
het tijdstip dat jou uitkomt. de gastarbeiders
dachten dat hun familie
nakomen mocht, het is al veertig keer
november geweest en pas nu zijn ze samen
met hun kinderen
die met jouw kinderen willen zijn. dit
zijn de zaken waar jij je zorgen aan wijdt
terwijl je met je benen languit in je plezierboot
door de grachten vaart, zelfs wanneer de vloeibaar
geworden uitwerpselen van je stadsgenoten
je vertellen dat ze je beu zijn
ben je verontwaardigd over hoe in de lucht,
in het troebele water en in de
groeven van je herenhuis de gevolgen van exotisme
en luiheid zichtbaar zijn. de zon schaamt zich
voor jouw handen die mouwen
nooit voorbij gaan. werkers komen in vele vormen,
maar niet in de jouwe. het leven is geen sudoku
op een scherm, alles kun je wissen
doen alsof je nooit fouten maakt. het is ook
geen klimrek met rubberen mat
om zacht op te vallen.
misschien ben jij degene
die niet buiten zou mogen spelen.
Een zeer invasieve vensterexpositie. Materiaal: hout, brons, plexiglas, japanse duizendknoop, reuze berenklauw, waterwaaier
In HET VERBAND VAN ALLES MET ALLES proberen we de werkelijkheid terug te voeren tot één principe: warmte. Als mens zoeken we naar – en creëren we – warmte zolang we leven. Dat maakt ons prachtig én tragisch tegelijkertijd. HET VERBAND VAN ALLES MET ALLES is een ode aan de warmte in al haar verschijningsvormen én een pleidooi voor de mens als actieve schakel tussen oorzaak en gevolg.
Met:
René van Bakel, Alexandra Broeder (eindregie), Juul Dekker (decorbouw), Hella Godee, Seline Gosling, Jente Hoogeveen, Matthijs IJgosse (spreker), Bernke Klein Zandvoort (tekst), Dominic Kraemer (zang), Thomas Lamers, Suzanna van Oers, Matthías Sigurõsson (muziek), Thijs van Vuure, Boaz van Doornik (kleding) en Freek van Zonsbeek.
Co-producenten: Over het IJ Festival en Land Art Contemporary.
Mede mogelijk gemaakt door Amsterdams Fonds voor de Kunsten, Fonds Podiumkunsten en VSB Fonds, Provincie Drenthe, gemeente Noordenveld en gemeente Tynaarlo.
Foto’s: Moon Saris
“Japanse duizendknoop rukt op, maar de overlast is nog beheersbaar.”
“Strijd aangebonden tegen de verspreiding van de reuzenberenklauw.”
“Door waterwaaier verdwijnen bijna alle inheemse ondergedoken waterplanten.”
Japanse duizendknoop, de Reuzenberenklauw en de Waterwaaier verschijnen regelmatig in alarmerende artikelen in de dagbladen. Alledrie de planten zijn ‘invasieve exoten’, zeer onwelkom, maar toch te vinden in de parken, tuinen en wateren door heel Nederland omdat ze bewust door toedoen van de mens hier zijn geïntroduceerd.
Collectief Walden is gefascineerd door het fenomeen van invasieve exoten. Onze omgang hiermee is eigenlijk tekenend voor ons handelen als soort, de mens, op de planeet. Zolang soorten ons bekoren en niet schaden, mogen zij deel uitmaken van onze natuurlijke omgeving. Maar een soort die we eerst koesterden, kunnen we plotseling ontmaskeren als schadelijk: dan valt hij uit de gratie.
RADIX is een ode aan de symptoombestrijding. Deze kunstinstallatie is volledig gewijd aan de Japanse Duizendknoop, de Reuzenberenklauw en de Waterwaaier. Het is een levend, groeiend project waar verschillende kunstenaars aan bijdragen, met een eigen podcast. Zeer geschikt voor groenliefhebbers en -haters.
RADIX is onderdeel van de kunstroute van Tolhuistuin en is te zien als vensterexpositie bij de ingang aan de IJpromenade.
RADIX is ontkiemd tijdens Exploded View van Zone2Source en wordt mede mogelijk gemaakt door Amsterdams Fonds voor de Kunst, Fonds Podiumkunsten en Tolhuistuin. Met dank aan Oorzaken Festival.
Kunstroute Tolhuistuin
26 t/m 1 november 2023
Tolhuistuin
In een voormalig slachthuis in Antwerpen traceren we de reis van onze eiwitten: van sojavelden in Brazilië via Parmaham naar Zuid-Koreaanse marktkramen.
Een choreografie voor een ontwortelde berk, een mimer en 12 katrollen, over de geworteldheid van de mens vanuit filosofisch en biologisch perspectief. Performance WALD tijdens locatieproject Borderline 2014 in samenwerking met De Warande Turnhout, De NWE Vorst Tilburg en Nick Steur.
Beeld: Mirte Slaats
In 2018 speelt HET VERBAND VAN ALLES MET ALLES in de scheepsbouwloods op de NDSM-werf tijdens Over het IJ Festival. We onderzoeken hoe de kolencentrale in Amsterdam-West in verband staat met bananen, champagneflessen en de bloei van Amsterdam-Noord.
Foto’s: Moon Saris
Henry David Thoreau
Lees meer